İZİNSİZ DRONE UÇURMANIN CEZASI NEDİR?
Günümüzde giderek ilgilenenlerin sayısı artan bir hobi olan insansız hava aracı (drone olarak bilinir) uçurmak, beraberinde akla bazı soruları da getirmektedir. Sivil Havacılık Kanunu 144. Maddesi ile düzenlenen drone uçurmanın kanunda belirtilen standartlara ve uçuş kurallarına uyulmaması halinde beraberinde idari para cezaları da getirmiştir. İdari para cezaları yeniden değerlendirme oranı ile her yıl düzenli olarak artmaktadır.
Söz konusu kanun maddesine bakacak olursak;
Sivil Havacılık Kanunu Madde 144
İnsansız hava aracı satan şirketlerin sorumlu işleticileri ve yöneticileri, satılan araç bilgileri ile satın alanların kimlik bilgilerini usulüne uygun şekilde tutmak ve azami kalkış ağırlığı beşyüz gram (dahil) üzerindeki insansız hava araçları ile ilgili bilgileri, aynı gün içinde Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü tarafından oluşturulan kayıt sistemine kaydetmek zorundadır. Bu kayıtlar, suç işlenmesinin önlenmesi ve suç soruşturmalarında kullanılmak üzere kolluk birimleriyle paylaşılır. Bu yükümlülüğe aykırı hareket edenler ile yurtdışından bireysel olarak getirdiği veya yurtiçinde devraldığı aracı en geç üç gün içinde sisteme kaydettirmeyenlere beş bin Türk Lirası idari para cezası verilir.
Bu maddeden ne anladığımızı irdeleyecek olursak;
-500 gram ve altı insansız hava araçlarının kayıt zorunluluğu yoktur.
-Kayıt zorunluluğa uymamak idari para ceza gerektirir.
-500 gram ve üstü insansız hava araçları bireyler tarafından (yani drone satın alan vatandaşlar) 3 gün içinde kuruma bildirmesi gerekmektedir. Bu yasal bir zorunluluktur.
Peki kuruma bildirdikten sonra söz konusu aracı nerede uçurabiliriz?
Bu sorununun en uygun cevabını Artvin Emniyet Müdürlüğünün internet sitesinde bulmaktayız. Buna göre;
• Sportif/amatör amaçlı uçuş yapacak başvuru sahibi sadece yeşil alanlarda izne gerek olmadan uçuş yapabilir.
• Kırmızı bölgelerde sadece FR19 formu ile SHGM’ye başvuru yapılır
• Diğer bölgelerde ise mecburen ticari uçuş, ticari hesaptan SHGM’ye başvurusu yapılır. İHA sigorta bilgileri girilir.
• 400 feet (120metre) uçuş yüksekliğinin altında kalan uçuş izin taleplerinde Mülki İdare onay verebilir.
• 400 feet üzerinde olan uçuş izin taleplerinde ise Genel Kurmay Başkanlığı ve DHMİ uygunluk verir ise başvuru onaylanır.
• Başvuru sahibi, mail yoluyla uçuş izin başvuru sonucu konusunda bilgilendirilir
Yani kurumun internet sitesinde uçuşa açık alanlarda yeşil bölgelerde izin almadan, kırmızı bölgelerde ise mülki amirden izin alarak uçurulması gerekir. Hangi alanların yeşil ya da kırmızı olduğunu öğrenmek için Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünün internet sitesine bakınız.
Her halükarda askeri alanlarda, hastane ve hava alanı yakınlarında insansız hava aracı uçurulamaz.
İHA0 ve İHA1 SINIFINDAKLER İÇİNSE;
• Sadece görerek meteorolojik koşulların sağlandığı durumlarda, gündoğumu-günbatımı saatleri arasında ve en az 2 km görüşe açık havalarda uçuş gerçekleştirilebilir.
• İHA, yatayda 500 metreyi geçmeyecek şekilde pilotun görüş alanında olmalıdır.
• Yerden 120 metre yüksekliğin üzerine çıkılmamalıdır.
• İnsan ve yapılardan en az 50 metre uzaklıkta uçuş gerçekleştirilmelidir.
Av. Fatih Emre CANSUGünümüzde giderek ilgilenenlerin sayısı artan bir hobi olan insansız hava aracı (drone olarak bilinir) uçurmak, beraberinde akla bazı soruları da getirmektedir. Sivil Havacılık Kanunu 144. Maddesi ile düzenlenen drone uçurmanın kanunda belirtilen standartlara ve uçuş kurallarına uyulmaması halinde beraberinde idari para cezaları da getirmiştir. İdari para cezaları yeniden değerlendirme oranı ile her yıl düzenli olarak artmaktadır.
Söz konusu kanun maddesine bakacak olursak;
Sivil Havacılık Kanunu Madde 144
İnsansız hava aracı satan şirketlerin sorumlu işleticileri ve yöneticileri, satılan araç bilgileri ile satın alanların kimlik bilgilerini usulüne uygun şekilde tutmak ve azami kalkış ağırlığı beşyüz gram (dahil) üzerindeki insansız hava araçları ile ilgili bilgileri, aynı gün içinde Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü tarafından oluşturulan kayıt sistemine kaydetmek zorundadır. Bu kayıtlar, suç işlenmesinin önlenmesi ve suç soruşturmalarında kullanılmak üzere kolluk birimleriyle paylaşılır. Bu yükümlülüğe aykırı hareket edenler ile yurtdışından bireysel olarak getirdiği veya yurtiçinde devraldığı aracı en geç üç gün içinde sisteme kaydettirmeyenlere beş bin Türk Lirası idari para cezası verilir.
Bu maddeden ne anladığımızı irdeleyecek olursak;
-500 gram ve altı insansız hava araçlarının kayıt zorunluluğu yoktur.
-Kayıt zorunluluğa uymamak idari para ceza gerektirir.
-500 gram ve üstü insansız hava araçları bireyler tarafından (yani drone satın alan vatandaşlar) 3 gün içinde kuruma bildirmesi gerekmektedir. Bu yasal bir zorunluluktur.
Peki kuruma bildirdikten sonra söz konusu aracı nerede uçurabiliriz?
Bu sorununun en uygun cevabını Artvin Emniyet Müdürlüğünün internet sitesinde bulmaktayız. Buna göre;
• Sportif/amatör amaçlı uçuş yapacak başvuru sahibi sadece yeşil alanlarda izne gerek olmadan uçuş yapabilir.
• Kırmızı bölgelerde sadece FR19 formu ile SHGM’ye başvuru yapılır
• Diğer bölgelerde ise mecburen ticari uçuş, ticari hesaptan SHGM’ye başvurusu yapılır. İHA sigorta bilgileri girilir.
• 400 feet (120metre) uçuş yüksekliğinin altında kalan uçuş izin taleplerinde Mülki İdare onay verebilir.
• 400 feet üzerinde olan uçuş izin taleplerinde ise Genel Kurmay Başkanlığı ve DHMİ uygunluk verir ise başvuru onaylanır.
• Başvuru sahibi, mail yoluyla uçuş izin başvuru sonucu konusunda bilgilendirilir
Yani kurumun internet sitesinde uçuşa açık alanlarda yeşil bölgelerde izin almadan, kırmızı bölgelerde ise mülki amirden izin alarak uçurulması gerekir. Hangi alanların yeşil ya da kırmızı olduğunu öğrenmek için Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünün internet sitesine bakınız.
Her halükarda askeri alanlarda, hastane ve hava alanı yakınlarında insansız hava aracı uçurulamaz.
İHA0 ve İHA1 SINIFINDAKLER İÇİNSE;
• Sadece görerek meteorolojik koşulların sağlandığı durumlarda, gündoğumu-günbatımı saatleri arasında ve en az 2 km görüşe açık havalarda uçuş gerçekleştirilebilir.
• İHA, yatayda 500 metreyi geçmeyecek şekilde pilotun görüş alanında olmalıdır.
• Yerden 120 metre yüksekliğin üzerine çıkılmamalıdır.
• İnsan ve yapılardan en az 50 metre uzaklıkta uçuş gerçekleştirilmelidir.
Ekleme:
Aynı maddenin 4.fıkrası Anayasa Mahkemesinin 30/11/2023 Tarihli ve E: 2023/129, K: 2023/206 Sayılı Kararı ile bu fıkra iptal edilmiştir. Kararın Resmî Gazete’de yayımlanmasından başlayarak dokuz ay sonra (19/10/2024) yürürlüğe gireceği hüküm altına alınmıştır.
Son düzenleme: